Metabolik Hastalıklarda Beslenme

Beslenme büyüme, gelişme, sağlıklı yaşam ve fiziksel aktivite için gerekli besinlerin metabolik veya biyokimyasal yollarla organizmada kullanılmasıdır. Besinlerin organizmada kullanılması basit bir olay olmayıp enzimlerin katalize ettikleri karmaşık olaylar serisidir. Gen defekti nedeniyle enzim eksikliği/yokluğunda gelişen hastalıklardan bazıları metabolize olmayan besin öğelerinin diyetten çıkarılması veya miktarının kısıtlanması ile tedavi edilebilir. Yenidoğan döneminde ortaya çıkan metabolik bozuklukların çoğu ağır hastalıklardır. Özgül etkin tedavi hemen başlatılmadığında ölümle sonuçlanabilir. Son yıllarda DNA incelemeleri ile de, pek çok kalıtsal metabolik hastalıkta prenatal tanı olanaklıdır.

Beslenme Tedavisi

Bazı metabolik hastalıklarda şu anda uygulanan tek tedavi beslenme tedavisidir. Toksik besin öğesinin diyetten çıkarılması veya miktarının azaltılması esasına dayanır. Metabolik hastalıkların hemen hepsinde metabolizması bozulmuş olan maddenin, başka bir deyişle bozukluğu yapan esas öğenin alımının kısıtlanması gereklidir. Diyet, hastalığın kötü gidişini durdurmalıdır. Aksi halde gereksiz ve pahalı bir tedavi uygulanmış olur. Diyet, büyüme ve gelişmeyi kötü yönde etkilememelidir. Beslenme tedavisi, biyokimyasal parametrelerin yardımıyla DİYETİSYEN, DOKTOR, HEMŞİRE ve AİLE iş birliği ile yapılırsa iyi bir eğitimle başarılı bir uygulama gerçekleşebilir ve hastalık kontrol altına alınabilir.

Kalıtsal Metabolizma Hastalığı Olan Hastaların Diyetlerinde Ana İlkeler

• Merkezi sinir sisteminin korunması,

• Normal fiziksel gelişimin sağlanması,

• Biyokimyasal parametrelerin düzeltilmesi,

• Diyetle gerekli miktarda protein, enerji, vitamin, mineral ve eser elementlerin sağlanması,

• Hasta için diyetin tat, çeşitlilik gibi yönlerden kabul edilebilir olmasının sağlanması, değişim listeleri ile diyetin tek düzeliğinin yok edilmesi ve en önemlisi hastanın doyurulması,

• Ailelerin hastalık hakkında aydınlatılması ve uygun izlemler ile yaşam boyu eğitimin sürdürülmesi gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler: Kayseri Diyestisyen | Çocuk ve Yetişkin Beslenmesi | Metabolik Hastalıklarda Beslenme | Beslenme Tedavisi