Obsesif Kompulsif Kişilik Bozukluğu (Okb) Nedir?
Obsesif Kompulsif Kişilik Bozukluğu (Okb) Nedir?
Kişinin mantık dışı hareketleri tekrar tekrar takıntılı bir şekilde yapması ve düşünmesi durumudur. Kişinin sergilediği bu davranışlar ve düşünceler, günlük hayatını ve insanlarla ilişkilerini fazlasıyla etkiler. Aynı zamanda bireyin normal bir yaşam sürmesini engeller. Obsesif-kompulsif kişilik bozukluğu, iki temel psikolojik dürtünün bir araya gelmesiyle ortaya çıkmaktadır. Obsesyonlar, kişinin kurtulamadığı düşünce, fikir ve dürtüler olarak tanımlanabilir. Bunlar kişinin kendi isteği dışında gelişirler. Kişinin kendisi bu düşüncelerin doğru ve anlamsız olduğunu fark edebilir, ancak kişi bu düşüncelerden kurtulamaz ve aşırı huzursuzluk ve stres (kaygı) yaşar. Kompulsiyon ise kişinin obsesyon evresinde edindiği huzursuzluk ve stres hislerini azaltmak amacıyla kendisini rahatlatmak için yaptığı tekrarlayan, tekrar eden davranışlar veyahut zihinsel eylemlerdir.
Obsesif Kompulsif Bozukluğun Nedenleri Nelerdir?
Obsesif kompulsif bozukluğun nedenleri arasında biyolojik ve çevresel faktörler rol oynamaktadır. Hastalığın tam olarak hangi sebepten kaynaklandığı ise net olarak bilinememektedir. Birçok kişi hastalığı farklı nedenlerle geliştirdiğinden, henüz ortak bir kaynak bulunamamıştır. Hastalığın en önemli tetikleyicisinin ise "stres" olduğu söylenebilir. Obsesif-kompulsif bozukluğun aile, arkadaşlar veya genel faaliyetlerden dolayı çok fazla stres altında olan kişilerde ortaya çıkması daha olasıdır.
Obsesif Kompulsif Bozukluğun Belirtileri Nelerdir?
OKB'nin belirtileri aslında kişinin büyüdüğü çevreye, kültüre ve aile yapısına bağlı olarak değişebilir. Bu noktada, obsesyon belirtilerinin ve kompulsiyon belirtilerinin ayrı ayrı incelenmesi daha doğru olacaktır. Bu belirtileri şu başlıklar altında inceleyebiliriz:
Obsesyon Belirtileri;
- Kişinin sürekli üstünün başının kirlenmesinden korkması.
- Simetri takıntısı.
- Etrafında gerçekleşen basit olaylara dahi duyulan aşırı kuşku, şüphe ve güvensizlik hali.
- İnsanlarla bir aradayken yanlış bir davranış sergilemekten korktuğu için insanlardan uzaklaşma ve yalnızlık hali.
- Kişinin temizlik takıntısı ya da aşırı mikrop korkusu yüzünden sürekli ellerini yıkayıp kıyafetlerini ya da kullandığı eşyaları değiştirmesi.
- Kişinin sebepsiz yere sevdiği insanların zarar göreceğini ve onları kaybedeceğini düşünmesi ve bununla birlikte ortaya çıkan aşırı kaygı ve stres hali.
Kompulsiyon Belirtileri;
- Kişinin etrafındaki nesneleri anlamsız bir şekilde düzenli hale getirmek istemesi.
- El sıkışmaktan ve genel olarak diğer insanların temas ettiği şeylere dokunmaktan kaçınmak.
- Kişinin kapı kilidi, ocak, fırın, telefon kilidi ya da çanta fermuarı gibi kapalı olması gereken şeylerin kapalı olup olmadığını sürekli teyit etmek istemesi.
- Evdeki eşyaları ya da kimi zaman dışarıda gördüğü nesneleri belirli bir düzene ve şekle sokma isteği.
- Kişinin kendisini rahatlatmak amacıyla sürekli belirli kelimeleri, duaları ya da replikleri tekrar etmesi.
- Kişinin yapacağı işleri illa belirli bir sıraya ya da sayıya göre yapmak istemesi. Kafasında kurduğu bu düzen bozulduğunda ise elinde kalan işleri yapmakta büyük zorluk yaşaması.
Obsesif Kompulsif Bozukluk Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Daha önce de belirtildiği gibi, OKB kendi kendine geçen bir bozukluk değildir. Bu nedenle, hastalığın zamanında tedavisi çok önemlidir. Hastalığı tedavi etmek için hem psikoterapi hem de ilaçlar kullanılmaktadır. Terapi yöntemleri arasında ise en sık tercih edilen yöntem bilişsel davranışçı terapidir.
Bilişsel Davranışçı Terapi:
Bilişsel davranış terapisinin asıl amacı; hastanın kaygılarını azaltmak amacıyla yaptığı davranışları gerçekleştirmesini mümkün olduğunca önlemek ve korku duyduğu şeylerle yüzleşmesini sağlamaktır. Bu yaklaşım hastaların ilk aşamada kolaylıkla uygulayabileceği bir durum değildir. Tedavinin ilerleyen aşamalarında hastanın geçirdiği anksiyete atakları ve aklında kurduğu mantık dışı felaket senaryoları ciddi bir azalış gösterir.
Obsesif-kompulsif kişilik bozukluğu konusunda Uşak psikologlarımızdan detaylı bilgi almak için TIKLAYINIZ.
Anahtar Kelimeler: Uşak Psikolog | Uşak Temizlik Takıntısı | Uşak OKB | Uşak Takıntı Hastalığı