Dikkat Dağınıklığı ve Hiperaktiviteyle Birlikte Görülebilen Durumlar

DEHB tanısı konulmuş öğrencilerimden de edindiğim deneyimlere göre, eğer dikkat dağınıklığı ve hiperaktivitenin yanısıra, öğrenme güçlüğü, davranış problemleride varsa durum daha da güçleşmektedir. Öğrenme güçlüğü ve davranış bozuklukları yanında başka problemler de olabilir: – Travma: Herhangi bir konuda travma yaşamış bir öğrencide, hiperaktivite benzeri hareketlilik yada yaşadığı travmayı sık sık düşünmenin etkisiyle dikkat dağınıklığı olabilir. Böyle öğrencilerde performans düşer. – Özel Öğrenme Güçlüğü: Bazı öğrencilerde okuma, yazma yada aritmetik becerilere özgü öğrenme problemi olabilir. Buna disleksi, disgrafi yada diskalkuli denir. Bu alanlardan biri yada birkaçında sıkıntı yaşayan öğrenci beklenen başarıyı sağlayamadığı için kaçma yada normalden fazla kaygılanma davranışı gösterebilir. Sınıfta derslere karşı yada ödev yapmada dikkatini vermek istemeyebilir. Yada hiperaktif özellikler gösterip başka şeylerle ilgilenme, sıkılma olabilir. – Karşı Gelme Bozukluğu: Bu durum özellikle hiperaktif yönü önde olan öğrencide rastlanılan bir durumdur. Özellikle çocuğun durumunu kabullenip gerekli desteği sağlamayan ebeveyn ve öğretmene karşı öğrencide öfke patlamaları, inatçılık, asilik gibi davranış bozukluğu gelişebilir. Bu durumun önüne geçilmezse ilerde; kişilik bozukluğu, depresyon, kaygı bozukluğu… gibi ciddi rahatsızlıklar olabilir. – Toplumda Hoş Karşılanmayan Davranışlara Yönelme: Okuldaki başarısızlık, aile ve diğer bireylerle sağlıklı iletişimin kurulamaması gibi nedenler; çevresine ve eşyalara zarar verme, evden kaçma, hırsızlık, çeteye katılma, uygunsuz cinsel davranışlar gibi toplumda hoş karşılanmayan davranışlara yönelim sağlayabilir. Eğer böyle durumlarda uygun tedavi yapılmaz, önlem alınmazsa ilerde antisosyal kişilik bozukluğu oluşabilir. – Depresyon: Okulda ve ailesiyle ilişkileri bozuk olan, akademik başarısızlık yaşayan öğrencide depresyon oluşabilir. Hiperaktivitenin etkisiyle, derslerde performans gösteremeyen, çevre tarafından olumsuz nitelendirilen öğrenci giderek mutsuzlaşmaya başlar. Depresyon belirtilerinin etkisiyle dikkat eksikliği durumu ile de karşılaşılabilir. Uygun tedavi yapılmazsa, zamanla artan şekilde performans kaybı olur. – Obsesif Kompulsif Bozukluk: Özellikle hiperaktif çocuklarda görülür. Çocuk bazı takıntılara kapılabilir. Bu sebeple dikkat eksikliği de oluşur.